Rechèch kritik pou prepare rekòt Ostrali yo pou move tan yo te kenbe sou kenbe apre yon lagrèl devaste ki te baleye nan Canberra domaje sèr Inivèsite Nasyonal Ostralyen an 12 mwa de sa.
Li se kounye a yon memwa byen lwen gras a prezans nan domine nan pandemi an koronavirus, men fwa sa a ane pase a, atansyon entènasyonal tounen vin jwenn 65 sèr yo detwi pa lagrèl gwo tankou boul gòlf nan sit yo ANU ak CSIRO. Anndan te ane nan rechèch dirab ki gen anpil valè rekòt.
Yon ane sou, sèr yo sanble anpil menm bagay la - ak jis yon sèl repare nan ane ki sot pase a - kòm chèchè kontinye rete tann pou yon reklamasyon asirans yo dwe trete.
"Li se fwistre - plizyè nan nou pa t 'menm vle fè yon entèvyou paske li se konsa dépressions mache sou sa a lakou lekòl la ak wè espas sa yo vid," plant byoloji pwofesè Barry Pogson te di. "Nou itilize lajan ki soti nan fakilte a nan syans ak lekòl nou yo pou fè reparasyon pou youn nan yo, se konsa kèk nan pwojè nou yo pwentaj sou."
Rechèch limite
Milestones enpòtan yo te rate, konpwomèt plan nan lavni, ak risk finansman nan men òganizasyon tankou Bill ak Melinda Gates Fondasyon an. Chèchè yo gen krentif pou sekirite manje Ostrali a ap gen plis limite kòm yon konsekans.
Nan reveye nan tanpèt la, plan an te rebati biwo vòt la ak lavni-prèv rechèch la - men pandemi an te sispann yon plan sa a anvan li te kapab jwenn sou pye. Pwofesè Pogson te di: "KOVID te rive, bidjè yo te kraze epi nou tounen al jwenn yon plan pou jwenn lajan asirans pou ranplase panno ki domaje yo, epi nou te kole ap tann pou lajan asirans yo lage."
Delè pou rekòmanse rechèch retounen pi lwen nan distans
Li difisil yo mete yon figi sou pri a egzak finansye nan lagrèl la sou rechèch ANU a, men li estime yo dwe nan dè dizèn de milyon. Ak chèchè yo di ke pandemi COVID-19 la plis ralanti sa ki te deja mete yo dwe yon rekiperasyon long.
Asirans
Ulrike Mathesius di rechèch pral pran mwa rekòmanse menm apre yo fin trete reklamasyon asirans lan. (ABC News: Ian Cutmore)
Menm si reklamasyon asirans lan pou bilding ki domaje yo reyisi epi lajan yo lage, li pral pran yon ti tan pou rebati sa ki te domaje - pou kont li kòmanse pwojè rechèch ankò.
"Li fwistre pou chèchè paske nou pa konnen ki lè li pral rive," plant mikrobyològ Ulrike Mathesius te di. "Yon fwa li rive, ap toujou gen yon kèk mwa jiskaske bagay sa yo ka jwenn anbake isit la epi sèr ka rebati nan estanda fin vye granmoun yo.
"Sa se jis pran nou kote nou te yon ane de sa, plan an te fè sa a yon kote ki pi aksesib a piblik la ak tout moun ki espere ke yo te kraze paske nan efè a konpoze nan kriz la COVID".
Plizyè pwojè rechèch yo te konpwomèt oswa kareman detwi nan tanpèt la, siye soti ane nan travay pou chèchè yo. Pwofesè nan ekoloji ak evolisyon Adrienne Nicotra te youn moun ki pi afekte yo. Pwofesè Nicotra te di: "Nou te fè yon eksperyans kat ane ap gade efè chanjman klima sou espès plant natif natal alpin yo e li te twa mwa lwen fini lè lagrèl la rive."
Li pèdi plis pase twa ane nan rechèch, men nan moman sa a te optimis reparasyon an ta dwe rapid ase yo ki pèmèt yo fini eksperyans la. "San fasilite yo, nou te gen dramatikman echèl tounen ak reyèlman chanje anbisyon nou an," li te di.
Lòt rechèch konpwomèt enkli yon pwojè entènasyonal sekirite alimantè ki konsantre sou amelyore sede diri, ak yon pwojè ede sekirite pwòp rezèv manje nou an.
Pwofesè Mathesius te di: "Yon gwo kò rechèch ki te pèdi te eseye amelyore plant rekòt yo pou asire ke rekòt yo ka grandi nan anviwònman ki pi ekstrèm." "Pwodiksyon rekòt nou yo nan Ostrali ki pral limite pi plis pa chanjman nan klima kontinyèl ak evènman move tan plis ekstrèm - jis tankou lagrèl la."
Sèr yo nan CSIRO te grav domaje nan lagrèl ki te baleye nan Canberra. (ABC Nouvèl: lòt bò larivyè Jouden Hayne)
Yon pwoblèm adisyonèl pou chèchè se ke anpil nan finansman yo depann sou fondasyon entènasyonal, tankou Bill ak Melinda Gates Fondasyon an.
Men, pou anpil nan patenarya sa yo kontinye, etap enpòtan rechèch yo dwe frape. Caitlin Byrt, yon lidè gwoup nan lekòl Biyoloji ANU a, tou pèdi yon gwo kantite rekòt rechèch kòm yon rezilta nan lagrèl la. "Nou te pèdi yon ane de tan an tèm de eksperyans yo ak nou te gen tou yo echèl desann kantite plant yo ak gwosè a nan eksperyans yo ke nou ka aktyèlman jere," Dr Byrt te di.
"Kapasite nou yo bati tounen moute momantòm ak rive jwenn ki kalite kapasite nou vle depann antyèman sou opòtinite nou yo redevlope ak bati sit sa a."
Inivèsite Nasyonal Ostralyen an
Inivèsite Nasyonal Ostralyen an
Canberra ACT 2600 Ostrali
www.anu.edu.au